10 декабр - Рӯзи байналмилалии ҳуқуқи ҳайвонот             

                                          

10 декабр Рӯзи байналмилалии ҳуқуқи ҳайвонот аст. На ҳама одамон медонанд, ки Эъломияи ҷаҳонии ҳуқуқи ҳайвонот вуҷуд дорад. Он 45 сол пеш таҳия ва ҷорӣ карда шуд. Ҷолиб он аст, ки ҳуҷҷат дар асоси Эъломияи ҳуқуқи башар таҳия шудааст. Ба хамин тарик, муаллифон кушиш мекарданд, ки тамоми мавҷудоти зиндаи сайёра ба ҳаёт ва ҳифз ҳуқуқи якхела доранд.

Эъломия даҳ моддаро дарбар мегирад, ки ҳайвонотро аз бераҳмй муҳофизат мекунанд. Эъломияи умумии ҳуқуқи ҳайвонот ҳуқуқи ҳайвонотро барои озод зиндагӣ кардан аз дард, ранҷу азоб, истисмор ва марг эълон мекунад. Ҳуҷҷат инчунин одамонро вазифадор мекунад, ки дар бораи олами ҳайвонот, ҳифз ва барқарорсозии популятсияҳои гуногун ғамхорӣ кунанд. Ҳоло дар бисёр кишварҳои ҷаҳон корҳои қонунгузорӣ идома доранд, аз ҷумла, ҷавобгарӣ барои бераҳмӣ нисбат ба ҳайвонот ҷорӣ карда мешавад. Ғайр аз ин, дар мавзӯи ҳифзи олами ҳайвонот ва нигоҳубини он корҳои фаҳмондадиҳӣ ва тарбиявӣ фаъолона гузаронда мешаванд.

Китоби Сурхи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуҷҷати васеъ истифодашаванда дар соҳаи ҳифзи табиат буда, дорои рӯйхати намудҳои нодир ва зери хатари нобудшавии ҳайвоноти ваҳшӣ дар қаламрави Тоҷикистон мебошад. Бино ба маълумоти Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, тақрибан 222 намуди ҳайвоноти ваҳшӣ ва камёфт ба Китоби Сурх шомил шудаанд.

Дар Тоҷикистон ба муҳофизати саршумор ва олами ҳайвонот диққати махсус зоҳир карда мешавад. Соли 2008 Қонун «Дар бораи олами ҳайвонот” қабул карда шуд, ки ҳифзи ҳайвоноти ваҳширо танзим мекунад.

Дар ҳоли ҳозир қабули Қонун “Дар бораи олами ҳайвонот” дар ҳоли такмил ва анҷомёбист ва дар Помир Марказҳои офиятбахшӣ барои ҳайвоноти ваҳшии осебдида таъсис дода шудаанд. Дар Тоҷикистон стратегия ва барномаҳои ҳифзи популятсияҳои нодир низ вуҷуд дорад. Барномаҳо ба мо имкон медиҳанд, ки саршумори ҳайвоноти дар зери хавфи нестшавӣ қарордоштаро аз қабили бабри барфӣ, бузи пармашох, оҳуи бухороӣ ва ғайраҳоро барқарор ва зиёд кунем.